Σύστημα Ταχείας Ανταλλαγής Πληροφοριών για επικίνδυνα μη εδώδιμα προϊόντα (Safety Gate RAPEX)
Σύστημα Safety Gate RAPEX
Το Safety Gate RAPEX αποτελεί το σύστημα ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών για επικίνδυνα καταναλωτικά προϊόντα, που διακινούνται εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Στους στόχους του Safety Gate RAPEX περιλαμβάνονται τα προϊόντα που απευθύνονται στους καταναλωτές ή που υπό εύλογες συνθήκες είναι δυνατό να χρησιμοποιηθούν από τους καταναλωτές, καθώς και τα επαγγελματικά προϊόντα, με εξαίρεση τα τρόφιμα, τα φάρμακα και τα ιατροτεχνολογικά προϊόντα, που καλύπτονται από άλλους μηχανισμούς.
Η Οδηγία 2001/95/ΕΚ (EE L 11, 15.1.2002, σ.4) (https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EN/TXT/?qid=1583321592335&uri=CELEX:32001L0095) για τη Γενική Ασφάλεια των Προϊόντων αποτελεί τη νομική βάση του συστήματος Safety Gate RAPEX.
Σκοπός του συστήματος Safety Gate RAPEX είναι η εξασφάλιση της ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών μεταξύ των Κρατών - Μελών της ΕΕ / ΕΟΧ, του Ηνωμένου Βασιλείου και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σχετικά με τα μέτρα και τις δράσεις που λαμβάνονται στα Κράτη – Μέλη ώστε να εμποδίσουν, περιορίσουν ή να επιβάλλουν ειδικές συνθήκες πώλησης ή χρήσης των καταναλωτικών προϊόντων, λαμβανομένων υπόψη των κινδύνων αυτών για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών.
Κατευθυντήριες Γραμμές για τη Διαχείριση του Συστήματος Safety Gate RAPEX
Το 2018 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή υιοθέτησε τις τελευταίες κατευθυντήριες γραμμές για τη διαχείριση του κοινοτικού συστήματος ταχείας ανταλλαγής πληροφοριών (RAPEX) (https://eur-lex.europa.eu/eli/dec/2019/417/oj).
Οι κατευθυντήριες γραμμές απευθύνονται στις εθνικές αρχές των Κρατών – Μελών, που συμμετέχουν στο δίκτυο του συστήματος Safety Gate RAPEX διαμέσου των κεντρικών σημείων επαφής και είναι υπεύθυνες για τη διαδικασία της κοινοποίησης, και χρησιμοποιούνται ως έγγραφο αναφοράς για τη διαχείριση του συστήματος.
Οι κατευθυντήριες γραμμές υποδεικνύουν κριτήρια και πρακτικούς κανόνες για τη λειτουργία του συστήματος Safety Gate RAPEX. Διευκρινίζουν το σκοπό του, ορίζοντας την πρακτική εφαρμογή των κριτηρίων για τους διάφορους κινδύνους, παρέχοντας καθοδήγηση όσον αφορά στους τύπους των μέτρων, ενεργειών και καταστάσεων, που κοινοποιούνται, καθώς και διαχωρίζοντας τα προϊόντα, τα οποία κοινοποιούνται από άλλα ισοδύναμα με το Safety Gate RAPEX συστήματα ανταλλαγής πληροφοριών. Επίσης, γίνεται αναλυτική περιγραφή της μεθόδου για την εκτίμηση επικινδυνότητας των καταναλωτικών προϊόντων (Risk Assessment), η οποία πρέπει να ακολουθείται από τις Εποπτικές Αρχές και τους οικονομικούς φορείς για την κατηγοριοποίηση του κινδύνου, που παρουσιάζει ένα προϊόν.
Εβδομαδιαίες αναφορές Συστήματος Safety Gate RAPEX
Σύμφωνα με το άρθρο 16 της Οδηγίας 2001/95/ΕΚ για τη Γενική Ασφάλεια Προϊόντων, οι πληροφορίες που έχουν στη διάθεση τους οι αρχές των Κρατών – Μελών ή η Ευρωπαϊκή Επιτροπή σχετικά με τους κινδύνους που παρουσιάζουν τα προϊόντα για την υγεία και την ασφάλεια των καταναλωτών πρέπει να είναι προσιτές στους καταναλωτές, σύμφωνα με τις απαιτήσεις διαφάνειας, με την επιφύλαξη των περιορισμών που απαιτούνται για τις δραστηριότητες ελέγχου και έρευνας. Ειδικότερα, το κοινό έχει πρόσβαση σε πληροφορίες για τα χαρακτηριστικά του προϊόντος, τη φύση του κινδύνου και τα ληφθέντα μέτρα.
Από την έναρξη εφαρμογής της Οδηγίας το 2004, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή δημοσιεύει σε εβδομαδιαία βάση αναφορές των κοινοποιήσεων προϊόντων, για τα οποία ελήφθησαν περιοριστικά μέτρα σχετικά με τη διάθεσή τους στην αγορά, είτε από τις αρμόδιες αρχές των Κρατών – Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, είτε εθελοντικά από τους ίδιους τους παραγωγούς / διανομείς / λιανοπωλητές.
Οι εβδομαδιαίες αναφορές δημοσιεύονται σε όλες τις επίσημες γλώσσες των Κρατών - Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης μέσω της επίσημης ιστοσελίδας του συστήματος «Safety Gate»:
https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/rapex/alerts/?event=main.listNotifications&lng=el.
Στην ανωτέρω ιστοσελίδα παρέχεται, επίσης, η δυνατότητα αναζήτησης όλων των παλαιότερων κοινοποιήσεων RAPEX, από το 2004 έως και σήμερα, με χρήση μεγάλου αριθμού επιλογών αναζήτησης όπως κατηγορία προϊόντος, μάρκα, μοντέλο, έτος παραγωγής, χώρα παραγωγής κ.α..
Κατάλογος των σημείων επαφής του Συστήματος Safety Gate RAPEX
Εδώ: (https://ec.europa.eu/consumers/consumers_safety/safety_products/rapex/alerts/repository/content/pages/rapex/docs/rapex_contact_points_en.pdf) μπορείτε να κατεβάσετε σε μορφή αρχείου PDF τον κατάλογο των σημείων επαφής του συστήματος Safety Gate RAPEX ανά Κράτος - Μέλος.